Geld opzijzetten voor je kind: tips van experts

Ouders die een startkapitaaltje willen samenstellen voor hun kind, twijfelen vaak hoe ze dat best doen. Mijn advies luidt dan: sparen is goed, maar beleggen is beter! Daarbij moet je goed beseffen dat vroeg beginnen belangrijker is dan de grootte van het bedrag dat je opzijzet. Alleen dan kan je ook met kleine maandelijkse spaar­inspanningen een mooi resultaat hebben aan het eind van de rit.

Zelfs met 10 euro per maand heb je na 18 jaar een mooi bedrag bij elkaar. In België sparen ouders gemiddeld 30 euro per maand voor hun kind. Je zou denken dat het resultaat dan 3 keer meer is dan wanneer je 10 euro per maand spaart, maar dat klopt niet! Dankzij het principe van rendement op rendement heb je meer en wordt de kloof elk jaar wat groter.

Daarbij hebben spaar­verzekeringen een voordeel tegenover spaar­rekeningen, omdat je elk jaar een winst­deling kan krijgen boven op het gewaarborgd rendement. Die winst­deling is niet gewaarborgd en kan jaar na jaar verschillen, maar de voorbije jaren zagen we bij een aantal verzekeraars rendementen tot 2 % en dat is een pak meer dan de 0,11 % die je op de meeste spaar­rekeningen krijgt.

Wil je meer rendements­potentieel? Dan kan je beter beleggen. Door kleine bedragen te spreiden, verminder je bovendien het risico. Je hoeft trouwens niet rijk te zijn om te beleggen, zeker niet als het over je kinderen gaat, omdat je dan een lange beleggings­horizon hebt en met kleine bedragen toch heel wat kan bereiken. Vroeg beginnen is dus het belangrijkste devies als het gaat om beleggen. In principe krijg je op die manier ook een hoger rendement dan met sparen.

Jonge gezinnen hebben het niet altijd gemakkelijk om geld opzij te zetten voor de kinderen later. Zelfs kleine bedragen zijn soms moeilijk. Als je niet maandelijks iets opzij kan zetten, is dat geen ramp. Je kan daar als gezin ook creatief mee omgaan. Op jaarbasis bekeken geven je familie en vrienden waarschijnlijk toch wat geld uit aan je kind, zeker bij verjaardagen (klas­feestjes en familie­feestjes), maar ook bij andere hoogdagen zoals Pasen, communie, Kerstmis en Nieuwjaar. In plaats van je kind te overladen met chocolade, snoepgoed en cadeaus kan je als gezin best het gesprek aangaan met alle betrokkenen om te kijken hoeveel geld jullie willen spenderen aan cadeaus en hoeveel jullie willen sparen voor de toekomst van je kind. Als je dat visualiseert, kan een kind daar al op jonge leeftijd de vruchten van plukken en begrijpen wat de waarde is van geld.

Het is zeker niet zo dat je kinderen van dat onderwerp weg moet houden. Praten over geld op maat van het kind is belangrijk! Naar aanleiding van een verjaardag of een ander feest kan je zeker en vast eens met je kind kijken wat het écht nodig heeft en wat is ingegeven door reclame. Hoe kan het best keuzes maken en hoe kunnen jullie samen met de genodigden zorgen voor dat ene mooie cadeau? Door duurzaam te consumeren zorg je voor een betere toekomst voor je kind en voor het milieu!

Uit studies blijkt dat kinderen baat hebben bij duidelijke instructies en voorbeeld­gedrag om gezond financieel gedrag te kunnen ontwikkelen op lange termijn. De basis van financieel welbevinden en het kunnen omgaan met geld als jong­volwassene is terug te brengen tot twee assen: kennis en vaardigheden.

Kennis kunnen kinderen opdoen op school. Ook organisaties als Wikifin spelen daarin een cruciale rol. Die schoolse kennis vormt een hefboom om vertrouwen op te doen en om kritisch te leren omgaan met financiële informatie. De vaardigheden om deze theoretische kennis om te zetten in gezond financieel gedrag leren kinderen thuis, van hun ouders.

Uit studies blijkt dat twee elementen cruciaal zijn voor het financieel welbevinden van een jongvolwassene:

1. Als ouder moet je je kind keuzes leren maken en stelselmatig zijn horizon verruimen tot het echt kan budgetteren.
2. Door met je kind over geldzaken te spreken, zorg je ervoor dat het later een bredere financiële kennis heeft.

Als je dit toepast, is de kans heel groot dat je kind het startkapitaal dat je samen met familie en vrienden bij elkaar gespaard hebt, zinvol gaat besteden en beheren.

Ik begeleid vanuit de praktijk jongeren die in budget­problemen komen eens ze op eigen benen staan en stel vaak vast dat omgaan met geld voor hen moeilijk is. Als je het moeilijk hebt om te budgetteren, heb je het ook moeilijk om te sparen. Wij kunnen daaraan wel remediëren, maar het is inderdaad beter om dat op jonge leeftijd aan te pakken.

Hoe kan je met jonge kinderen aan de slag?

1. Praten is het allerbelangrijkste
   Als je kind iets heel graag wil hebben of doen, neem je die gelegen­heid best te baat om na te gaan waarom het dat wil. Is dat ingegeven door reclame? Heb je dat echt nodig? Wat kost het?
2. Zakgeld geven
   Zakgeld kan een hulp­middel zijn om met geld te leren omgaan, maar is geen doel op zich. Het is eigenlijk ook een manier om met je kind het debat aan te gaan waaraan het geld uitgeeft en of het niet beter een deel kan sparen om later een mooi cadeau te kopen!
3. Leren sparen
   Leren sparen heeft te maken met keuzes maken, behoeften uitstellen en vooruit­denken. Op latere leeftijd kan dat evolueren naar budgetteren. Een kind dat dit stap voor stap geleerd heeft, zal later minder makkelijk in financiële problemen komen.